Perypetie budowlane Solange :)

[aaaa]

tak czytam Rysiu i widzę że mam źle

czerpnię mam w piwnicy, jakoś 0,5m (na przysłowiowe oko) nad poziomem gruntu.
nie widzę żadnych minusów takiego rozwiązania. W okresie wiosenno-jesiennym i tak muszę dać tam "moskitierę" na czerpnię

[bajbaga]

15 minut temu, aaaa napisał:

tak czytam Rysiu i widzę że mam źle

Dobrze masz - bo tam wokół nic nie ma.

Raczej to ja dałem ciała - pamięć mnie zawodzi i rutyna.
Jakiś czas temu konsultowałem projekt i stąd pamiętam te 2 m bo tam był wymagany - ściana była oddalona od ulicy około 6m.

Twój post spowodował, że nie ufając już pamięci teraz posiłkuję się miarodajnym źródłem.

Solka wybacz ale babol - można czerpnię sytuować nawet na poziomie terenu, jeśli w odległości nie mniejszej niż 8m (poziomo) nie ma źródeł zanieczyszczenia powietrza Ulicy, parkingu, śmietnika, wywiewki kanalizacyjnej lub z szamba i innych tego rodzaju "niespodzianek"

Osioł jestem i tyle.

[solange63]

Dnia 8.09.2017 o 11:09, bajbaga napisał:

- nie bardzo rozumiem skąd różnica w średnicach na króćcach centrali: dolocie (200mm) i wylocie (160mm) – sama centrala ma równe średnice (z tego co widzę na DT tych central),

 

Odpowiedź projektanta:

 lepiej jest zastosować wiekszą czerpnię ze względu na mniejsze straty ciśnienia na instalacji, na wyrzucie predkośc powietrza  może być większa ,   wiec zastosowana jest mniejsza średnica,  która powoduje wiekszy wyrzut powietrza. 

[solange63]

Mała aktualizacja fotograficzna. Stan na dziś, tj. 22.09.2017

 

Przy okazji pytanie:

elewacja jest zaciągnięta klejem. Może toto zostać w takim stanie do wiosny, czy wskazane dokończyć tynkiem lub zabezpieczyć w jakiś inny sposób?

[aaaa]

Może jak najbardziej zostać. U mnie kilka lat tak czekało

[joks]

zagruntować gruntem dedykowanym do tynku , zaufaj ......

[PeZet]

6 godzin temu, joks napisał:

zagruntować gruntem dedykowanym do tynku , zaufaj ......

Dokładnie tak. W instrukcji kleju albo tynku jest to napisane albo w instr. gruntu albo pomoc techniczna producenta tak pamiętam mi powiedziała kiedyś (Kreisel), ale to prawda uniwersalna jest. Wiosną przed tynkowaniem trzeba będzie powtórzyć gruntowanie. I tyle. Luzik.

[aaaa]

nie napisałem o tym, bo zwyczajnie zapomniałem, że u mnie było oczywiście gruntowane, nie pamiętam już czy dedykowanym...to trochę dawno było....lata lecą...pamięć już nie ta... Kilka lat tak stało, przed tynkowaniem były poprawki gdzieniegdzie (ale wynikające raczej z niedokładności poprzedniej ekipy), gruntowanie i dopiero tynk.

Dobrze że jesteście czujni 

[animus]

Ta szpara pod drzwiami mnie zastanowiła.

[Gość]

Mnie też...

[Leszek4]

56 minut temu, aaaa napisał:

nie napisałem o tym, bo zwyczajnie zapomniałem, że u mnie było oczywiście gruntowane, nie pamiętam już czy dedykowanym...to trochę dawno było....lata lecą...pamięć już nie ta... Kilka lat tak stało, przed tynkowaniem były poprawki gdzieniegdzie (ale wynikające raczej z niedokładności poprzedniej ekipy), gruntowanie i dopiero tynk.

Dobrze że jesteście czujni 

Hehehe... Byłem tego pewien. (że Ci umknęło!)

A teraz merytorycznie: ten dom przypomina mi... stację kontroli pojazdów.

Pozdrawia kierownik Lidla! :*

44 minuty temu, animus napisał:

Ta szpara pod drzwiami mnie zastanowiła.

Bo to jest wylewka pod kafelki. Nimi dojadą do równości.

[solange63]

10 godzin temu, animus napisał:

Ta szpara pod drzwiami mnie zastanowiła.

o którą szparę chodzi? W garażu, między podłogą, a bramą?

Podłoga jest zrobiona żywicą epoksydową i brama była uchylona, żeby się uszczelka nie przykleiła. Słońce tak padało, że oświetlało pół frontowej ściany i przez to efekt "krzywej" podłogi

[solange63]

Jeszcze jedna zagadka do rozwikłania.

Małż dzierga sam. Co oznacza, że tempo prac jest stałe, acz ślimacze. Czy w takim wypadku lepiej kupić tynk barwiony w masie, czy zwykły i malować? Chodzi mi o ewentualne różnice w odcieniach/nierówności kolorystyczne/ "łaty". Czy w przypadku białego koloru nie ma to znaczenia?

[PeZet]

2 godziny temu, solange63 napisał:

Małż dzierga sam. (...) Czy w takim wypadku lepiej kupić tynk barwiony w masie, czy zwykły i malować? Chodzi mi o ewentualne różnice w odcieniach/nierówności kolorystyczne/ "łaty". Czy w przypadku białego koloru nie ma to znaczenia?

Sam dziergałem. Kupiłem osobno tynk, osobno farbę. Urobiłem się, ale wyszło o wiele taniej. Ale urobiłem się. I chwilami miałem tak serdecznie dosyć, że teraz widzę, że np przy ościeżnicach niedokładnie pokryłem tynk farbą. Co prawda u was ściany są niższe, ale i tak po rusztowaniach trzeba skakać.

Moja rada: jeśli pieniądz nie gra roli, to kupić tynk barwiony w masie, bo mniej roboty, bo dokładniej i - last but not least - łatwiej umyć okna i drzwi i nie trzeba ich zaklejać folią.

[animus]

14 godzin temu, solange63 napisał:

Słońce tak padało, że oświetlało pół frontowej ściany i przez to efekt "krzywej" podłogi

Czyli dopilnowałaś ok. 

 

[solange63]

Wcurw budowlany numer milionpincet...

Gaz... a dokładniej jego brak. Mieli przyłączyć do 12 października. Dostałam list, że wydłużają termin do 12 grudnia  

Oznacza to kolejną obsuwę, bo posadzki niewygrzane. Płytek nie można kłaść... Generalnie kiepsko w ogóle coś robić, jeśli temperatury spadną poniżej 10 stopni.

Z tej złości zaczęłam nawet myśleć o powietrznej pompie ciepła. W końcu prąd już mam...  

[aaaa]

5 minut temu, solange63 napisał:

Z tej złości zaczęłam nawet myśleć o powietrznej pompie ciepła. W końcu prąd już mam...  

złość jest złym doradcą, wiadomo to nie od dziś....gdybyś rozważała ten temat wcześniej (orientacja w temacie, wyceny itp.) to inna sprawa...a tak....

 

U nas w nocy już jest około 7-8C - i to widać i czuć, niestety....

[solange63]

31 minut temu, aaaa napisał:

złość jest złym doradcą, wiadomo to nie od dziś....gdybyś rozważała ten temat wcześniej (orientacja w temacie, wyceny itp.) to inna sprawa...a tak....

 

Chyba nie do końca się z Tobą zgodzę, akurat w tym szczególnym przypadku. Gdy zaczęliśmy budowę (ponad 5 lat temu) gaz przy drodze wydawał się najłatwiejszą opcją. Wielokrotnie w trakcie budowy przemykała mi myśl o pompie ciepła, ale mieliśmy już podpisane papiery z gazownią. Teraz powietrzne pompy mają bardziej ludzką cenę i lepsze parametry użytkowe. Mój dom jest przystosowany do niskotemperaturowego grzania. Gazownia, że względu na swoje posunięcie dała mi możliwość zerwania umowy bez konsekwencji dla mnie.... Myślę i obliczam...  

[aaaa]

to zmienia postać rzeczy. Ale kiedyś pisałaś, że masz już zainstalowany kocioł gazowy (bez twojej wiedzy/zgody), potem nie wracałaś już do tematu - dobrze pamietam? - został on wtedy zdemontowany?

Nie zapomnij wziąć pod uwagę doświadczenia lokalnych firm, jeśli chodzi o p-w.  Różnie z tym bywa...
Z tym może być podobnie jak z WM
Pisz, co brałaś pod uwagę...akurat w tej kwestii trochę się orientuję...przypomnij, jakie masz projektowe obciążenie cieplne??

 

[bajbaga]

Upraszczając:

Dla delty 40 stopni nie ma więcej jak:

- przegrody (z oknami)  3 kW,
- wentylacja ("normowa" z reku) 1 kW 
- CWU zawyżając 2 kW.

Daje to 6kW

[aaaa]

Rysiu, tyle to ja wiem (szacunkowo), pytanie czy były robione szczegółowe obliczenia (nie pamiętam ) - bo tutaj to może robić różnicę przy doborze mocy urządzenia (można dostać mętliku - są wersje 7kw, 9kw, 1F, 3F, TCAP - że wspomnę tylko o Panasonicu)
Ewa, musisz też sobie odpowiedzieć na pytanie, czy będziesz używać taryfy całodobowej G11, czy też wolisz taryfę strefową G12/G12w, czy dopuszczasz, że czasami chodzi grzałka(pomijam defrosty), czy PC na pokryć 100% zapotrzebowania....

Edytowano 29 września 2017 przez aaaa (zobacz historię edycji)

[Budujemy Dom - działka i dom]

2 godziny temu, solange63 napisał:

Gaz... a dokładniej jego brak. Mieli przyłączyć do 12 października. Dostałam list, że wydłużają termin do 12 grudnia  

Oznacza to kolejną obsuwę, bo posadzki niewygrzane. Płytek nie można kłaść... Generalnie kiepsko w ogóle coś robić, jeśli temperatury spadną poniżej 10 stopni.

Też mieliśmy taki problem. Rozwiązanie tymczasowe (jeśli kocioł jest zamontowany): może da się wymienić palnik i podłączać 11kg butle z propan-butanem? Ja miałem takie trzy i wymieniałem je na okrągło.

[bajbaga]

2 minuty temu, Budujemy Dom - działka i dom napisał:

może da się wymienić palnik i podłączać 11kg butle z propan-butanem?

Jest jeden problem takiego rozwiązania - wentylacyjny, gaz jest cięższy od powietrza ......

Niby nic, ale w razie biedy może "wyskoczyć".

[aru]

48 minut temu, Budujemy Dom - działka i dom napisał:

Też mieliśmy taki problem. Rozwiązanie tymczasowe (jeśli kocioł jest zamontowany): może da się wymienić palnik i podłączać 11kg butle z propan-butanem? Ja miałem takie trzy i wymieniałem je na okrągło.

dokładnie

można prosto zmajstrować baterię takich butli, żeby nie wymieniać na okrągło

moim skromnym zdaniem gaz w drodze to nadal dobre rozwiązanie tematu grzania chałupy;

i nie chcę straszyć, ale problemy energetyczne (prąd) w naszym kraju są dopiero przed nami

a jak kotłownia nie w piwnicy to nie ma strachu

[solange63]

Kocioł gazowy zdemontowany. Śladu po nim nie ma  

OZC nie mam policzonego.

Pierwsza firma przesłała mi ofertę:

- pompa LG therma v 9kW. Montaż zestawu ze zbiornikiem 300 l 22 tys. zł

- pompa Panasonic SDC 9 kW w zestawie 24 900 zł

Edytowano 29 września 2017 przez solange63 (zobacz historię edycji)

[animus]

Jak chcesz  "pompować" to doprowadź  do kominka rurki od CO i CWU. Pompa lepsza wpuszczana w glebę. 

Przez ostatnie 2 lata ceny gazu płynnego są identyczne z ziemnym a kupując płynny  latem pakując w własny zbiornik, mamy tańsze ogrzewanie od ziemnego. 

Ceny płynnego są jednak dynamiczne. 

 

Edytowano 29 września 2017 przez animus (zobacz historię edycji)

[Leszek4]

W kontekście pompy ciepła zapytam o energetyczną moc przyłącza. Jaką masz? 

No i w ogóle, jak wygląda sprawa z okablowaniem wewnętrznym pod PC?

Edytowano 29 września 2017 przez Leszek4 (zobacz historię edycji)

[bajbaga]

Obstawiam, że propozycja LG to firma CNC MAREK JANKOWSKI 

Oferta jest dobra, za dobrą (moim zdaniem nawet bardzo dobrą) pompę ciepła.

Mam nadzieję że podana cena/wycena dotyczy pompy split, a nie monobloku.

LG Polska nie ma jej jednak w ofercie - ściągane są z Niemiec, ale nie jest to problemem (to tylko informacja).

Mają w ofercie zasobnik 200l (zasobniki dedykowane)  - do rozważenia.

Trochę więcej o tej PCi: http://www.lg.wienkra.pl/dokumenty/lg_therma_v_awhp_2016.pdf

[aaaa]

37 minut temu, Leszek4 napisał:

W kontekście pompy ciepła zapytam o energetyczną moc przyłącza. Jaką masz? 

to akurat nie ma większego znaczenia, zakładam, że Ewa nie będzie jechała na grzałkach...

oferta wygląda dobrze, ale diabeł tkwi w szczegółach..masz te szczegóły pod ręką??

 

EDYTA:nie napisałaś tego, ale zakładam że wersja 3f...

Edytowano 29 września 2017 przez aaaa
EDYTA (zobacz historię edycji)

[bajbaga]

Cytat

ompa Ciepła LG Therma V 9kW 

Cena od 22200zł brutto (8% VAT)

Promocyjna cena obejmuje wykonanie kotłowni zawierającej wszystkie niezbędne elementy do uruchomienia instalacji.
Cena dotyczy wykonania instalacji kotłowni, podpięcia jej pod wyprowadzone przyłącza oraz uruchomienie ogrzewania w budynku. Pompa Najlepiej sprawdza się w budynkach ze standardową izolacja do 180m2

 

W zestawie klient otrzymuje między innymi:
- Pompę Ciepła LG Therma V 9kW
- Zbiornik wody użytkowej 300L
- Grupa bezpieczeństwa oraz naczynie przeponowe do CWU oraz CO
- Rozdzielnia elektryczna z zabezpieczeniami
- Elementy połączeniowe hydrauliczne oraz elektryczne
- Termostat bezprzewodowy Salus
- Robociznę

Jeśli oferta była z tej firmy.

[Leszek4]

4 minuty temu, aaaa napisał:

to akurat nie ma większego znaczenia, zakładam, że Ewa nie będzie jechała na grzałkach... 

Ma istotne znaczenie. Należy skorelować moc zamówioną z maksymalną mocą pobieraną przez PC pracującą w trybie pompy. O grzałkach nie wspominając. Tu będzie pewnie coś ponad 3kW.

Moc dobierana nie uwzględniała PC. Chodzi o to, że czasem ludzie zamawiają niskie moce przyłącza, rzędu 8 kW. Lepiej kuknąć w papiery na początku, a nie po wyborze urządzenia.

Dzisiaj piątek? 

A może by tak się rozgościć u Solki i se tu otworzyć browara? 

[solange63]

5 minut temu, Leszek4 napisał:

 

Moc dobierana nie uwzględniała PC. Chodzi o to, że czasem ludzie zamawiają niskie moce przyłącza, rzędu 8 kW. Lepiej kuknąć w papiery na początku, a nie po wyborze urządzenia.

Jestem w pracy i nie mogę sprawdzić, ale kojarzy mi się 16 kW

[bajbaga]

39 minut temu, aaaa napisał:

nie napisałaś tego, ale zakładam że wersja 3f...

Z tego co wiem 9 kW zarówno monoblok jak i split  chodzą na 1 fazie. 

Ps. PCi to max. 3 kW, a grzałki to 2 szt po max, 2 kW każda.

Edytowano 29 września 2017 przez bajbaga (zobacz historię edycji)

[Leszek4]

7 minut temu, solange63 napisał:

Jestem w pracy i nie mogę sprawdzić, ale kojarzy mi się 16 kW

No to spoko, bo w domu  prócz jakiejś pralki (2kW), żelazka (1kW), odkurzacza centralnego (3kW), czajnika (2kW), piekarnika (2kW) i lokówki (10 kw :D) żadnych istotniejszych mocy nie będzie. 

Warto to policzyć, by potem nie mieć problemu z ciemnościami w domu...

[aaaa]

pewnie, że lepiej to policzyć - ale te przytoczone przez ciebie 8kw mocy przyłączeniowej to chyba jakiś margines...zresztą wszystko zależy jakie bezpiecznik jest...bo np. jeśli dobrze pamiętam, to swego czasu widełki w vattenfall swego czasu były od np 13,1 do 17,7 - więc bez znaczenia było czy miało się te 13,5kw czy 17kw, bo bezpiecznik był w obu przypadkach taki sam. Sam też się o tym dowiedziałem za późno...

tak jeszcze humorystycznie napiszę, że ja mam 17kw i tylko 1 raz wywaliło mi korki z przeciążenia - na parapetówce forumowej, włączyłem wszystkie 4 "palniki" indukcji na maksimum - i wywaliło  (indukcja podłączona na 2f) - ale od razu zaznaczam że nie wiem czy w tym czasie chodziła PC i czy przez przypadek nie chodził też piekarnik, grzejąc jakieś inne zarełko

Ewentualnie kobity mogły używać tych lokówek 

[Leszek4]

5 minut temu, aaaa napisał:

pewnie, że lepiej to policzyć - ale te przytoczone przez ciebie 8kw mocy przyłączeniowej to chyba jakiś margines...zresztą wszystko zależy jakie bezpiecznik jest...bo np. jeśli dobrze pamiętam, to swego czasu widełki w vattenfall swego czasu były od np 13,1 do 17,7 - więc bez znaczenia było czy miało się te 13,5kw czy 17kw, bo bezpiecznik był w obu przypadkach taki sam. Sam też się o tym dowiedziałem za późno...

Racja. Tutaj w zasadzie chodzi o zabezpieczenie przedlicznikowe: 20 czy 25A.

Solka, nie gorączkuj  się. I tak nie zamieszkasz tej zimy, oszczędzisz na ogrzewaniu. A gaz jest fajny. Mnie kotłownia z robotą kosztowała chyba 13 tys. A gaz liczony przez 12 miesięcy kosztował 2860 zł przy pow. ogrzewanej chyba 186 mkw. 

Idę do sąsiadki na wino.

[solange63]

Dnia 9/29/2017 o 16:22, Leszek4 napisał:

Racja. Tutaj w zasadzie chodzi o zabezpieczenie przedlicznikowe: 20 czy 25A.

 

Przeszacowałam we wcześniejszym poście. Znalazłam papiery: 12 kW i zabezpieczenia 20A

[Gość gawel]

Ja dorzuciłem u siebie 3kw czyli mam 15 i zabezpieczenie 3x25 to jest bardzo dużo można nawet stosować piece akumulacyjne lub i ogrzewacz przepływowy cuw pod jednym warunkiem, że obciążone będą równo wszystkie 3 fazy.

[Leszek4]

11 godzin temu, solange63 napisał:

Przeszacowałam we wcześniejszym poście. Znalazłam papiery: 12 kW i zabezpieczenia 20A

1) Spoko. 20A x 230V = 4,6 KW na każdą fazę. Policzyć, porozdzielać w miarę równo obciążenia na poszczególne fazy i tyle.

2) I tak zaczekać na gaz. Zwłaszcza, jeśli masz już odcinek rury gazowej pomiędzy kotłownią a miejscem planowanego przyłącza (to należy do inwestora).

[Gość mhtyl]

11 godzin temu, solange63 napisał:

Przeszacowałam we wcześniejszym poście. Znalazłam papiery: 12 kW i zabezpieczenia 20A

 

40 minut temu, Leszek4 napisał:

1) Spoko. 20A x 230V = 4,6 KW na każdą fazę. Policzyć, porozdzielać w miarę równo obciążenia na poszczególne fazy i tyle.

2) I tak zaczekać na gaz. Zwłaszcza, jeśli masz już odcinek rury gazowej pomiędzy kotłownią a miejscem planowanego przyłącza (to należy do inwestora).

 

20A X 230 V = 4,6 kW ale 4,6 kW X 3 fazy = 13,8 kW

[Leszek4]

16 minut temu, mhtyl napisał:

 

 

20A X 230 V = 4,6 kW ale 4,6 kW X 3 fazy = 13,8 kW

I co w związku z tym? Mieli założyć jej bezpiecznik 17,4 A, żeby pasowało pod 12kW, czy co? 

[Buster]

12 godzin temu, solange63 napisał:

Przeszacowałam we wcześniejszym poście. Znalazłam papiery: 12 kW i zabezpieczenia 20A

Nie wiem ile mam kW ale bezpieczniki przedlicznikowe 20A.
I gdy podczas spawania małą inwertorową spawarką ciągnąłem dłuższy spaw to przepaliłem zalicznikowy 16A.Wymieniłem na 20A bo myślałem że wystarczy.I przepaliłem przedlicznikowy.I "elektrownia" musiała przyjechać do założenia plomby.I zabuliłem kilkadziesiąt złotych .

dopiszę: spawarka ciągnęła z jednej fazy

[MrTomo]

2 godziny temu, Buster napisał:

dopiszę: spawarka ciągnęła z jednej fazy

Otóż to

2 godziny temu, Buster napisał:

Wymieniłem na 20A bo myślałem że wystarczy

Zły pomysł 

[Buster]

1 godzinę temu, MrTomo napisał:

Otóż to

Zły pomysł 

Teraz już wiem,jak to mówią:mądry Polak po szkodzie 

[animus]

4 godziny temu, Buster napisał:

 myślałem że wystarczy.I przepaliłem przedlicznikowy.I "elektrownia" musiała przyjechać do założenia plomby.I zabuliłem kilkadziesiąt złotych .

dopiszę: spawarka ciągnęła z jednej fazy

Załóż esy na pionie i  "elektrownia" nie będzie musiała przyjechać sam włączysz będzie dostęp.

[aaaa]

Dnia 30.09.2017 o 21:56, solange63 napisał:

Przeszacowałam we wcześniejszym poście. Znalazłam papiery: 12 kW i zabezpieczenia 20A

to naprawdę najmniejszy problem IMHO - bo gdy okaże się, że jest drobny niedobór, to trzeba tylko złożyć wniosek o zwiększenie mocy do takiej, przy której już jest zabezpieczenie 25A. I ewentualnie teraz zorientować się, jak długo trwa taka wymiana bezpiecznika

[solange63]

Dnia 29.09.2017 o 16:22, Leszek4 napisał:

Solka, nie gorączkuj  się. I tak nie zamieszkasz tej zimy, oszczędzisz na ogrzewaniu. A gaz jest fajny. Mnie kotłownia z robotą kosztowała chyba 13 tys. A gaz liczony przez 12 miesięcy kosztował 2860 zł przy pow. ogrzewanej chyba 186 mkw. 

Ty to mnie potrafisz pocieszyć jak nikt inny 

Cały weekend czytałam i czytałam i głowa mi pęka. Setki symulacji porównania kosztów ogrzewania... i w sumie wniosek mam tylko taki, że zależy kto symulację zleca. Jak symulacje ze stron z kotłami gazowymi, to praktycznie nie ma różnicy w cenie grzania kotłem kondensacyjnym, a pompą PW. Jak symulacja od pompiarzy to różnica nawet 25000 zł rocznie...

 

Zaczynam przychylać się do gazu z 2 zasadniczych przyczyn:

- boję się taryfy G12, bo moja rodzina zużywa dużo prądu. Nawet jeśli pompa działałaby tylko w tanich godzinach, to resztą sprzętów nadgonilibyśmy oszczędności z nawiązką.

- jak czytam ile można spierniczyć rzeczy w trakcie montażu i użytkowania pompy, to znowu mi się odechciewa... Gaz jednak jest bardziej popularny, łatwiej znaleźć dobrego serwisanta/mechanika

[Leszek4]

Piernicz pompę, kup se spawarke.

[bajbaga]

2 minuty temu, solange63 napisał:

........ jak czytam ile można spierniczyć rzeczy w trakcie montażu i użytkowania pompy, to znowu mi się odechciewa... Gaz jednak jest bardziej popularny, łatwiej znaleźć dobrego serwisanta/mechanika

W zasadzie jest to bardzo ważny argument za gazem.

Zawsze możesz z gazu przejść na PCi w sumie prawie bezboleśnie, bo wszystko masz gotowe - w drugą stronę nie jest to tak samo proste.

Ps. Użytkowanie PCi polega na instalacji, wyregulowaniu i ...... zapomnieniu, że jest jakaś "maszyna grzewcza" która działa (WM wymaga więcej "zachodu" niż PCi - gaz jeszcze wiecej).

[solange63]

O jakim "zachodzie" w przypadku gazu piszesz Rysiu?