Co do zasady - ocieplenie przeprowadza się w celu ochrony przed ucieczką ciepła z przestrzeni ogrzewanych, bo tylko wtedy uzyskać można wymierne korzyści ekonomiczne. W przypadku piwnicy nieogrzewanej ewentualne ocieplenie ścian zewnętrznych ma na celu ograniczenie przepływu ciepła w pionie (w przekroju muru) z pomieszczeń mieszkalnych do gruntu. Ponieważ najniższe temperatury gruntu występują przy jego powierzchni, to odczuwalną efektywność termoizolacji ścian piwnicy uzyskuje się przy ułożeniu jej na głębokości 0,5 - 1 m poniżej poziomu gruntu zależnie od wysokości cokołu domu.
W piwnicach nieogrzewanych konieczne jest ocieplenie stropu przez który uchodzi najwięcej ciepła, a w przypadku okazjonalnego korzystania z piwnicy (np. siłownia) użytkowane pomieszczenie można ocieplić od środka, co umożliwi szybkie jego nagrzanie.